یادداشت های روزانه (143)

بستگى دل را از این دنیا کم کنیم

 همه ما در معرض آسیب های نفس خویش هستیم و دائما امر به کارهای بد می شویم که اگر ترحم الهی نباشد معلوم نیست در راه رستگاری قرار گیریم. در آیه ۵۳ از سوره یوسف به این نفس اشاره شده‌است. نفس اماره، انسان را بسوی کارهای زشت هدایت می‌کند. از آن هنگام که انسان به بلوغ و تکلیف مى‏رسد، حتى شاید مدتى قبل از آن تا هنگام مرگ، تحت تأثیر هجوم و حمله نفس اماره که هواى نفس و امیال شهوانی است، قرار مى‏گیرد.
خداوند ما را براى ماندن در این دنیا نیافریده بلکه غایت هدف خلقت ما عالمى دیگر است. گذران چند صباح از عمر در سراى فانى فقط جهت ساختن زندگی بهتر و سعادت و خوشبختی ابدی در آن عالم است و آزمون های الهی برای نمایان شدن جوهر وجود عالم است. انسان از ابتدای تولد تا پایان در این مسیر قرار دارد. به علاوه هر چه انسان در طى کردن مراحل عالی انسان موفق‏تر باشد، شیطانى که او راهمراهى میکند، قویتر خواهد بود.
انسان از دو جنبه مادى و معنوى به وجود آمده و چون دنیا براى او نمود عینى و لمس حضورى و جذب شهودى دارد و مولود عالم طبیعت است، پس راحت‏تر به سویش جذب مى‏شود و او را بدون سبب واسطه‏ اى باور خواهند کرد، چون در جلو چشمش حجاب و مانعى که موجب شود بر این باور تردید کند، وجود ندارد.
حواس پنج گانه به همراه نفس اماره، مرکب طغیان و عصیان‏ اند و جهت رسیدن آن سرعت مى‏ بخشند.
امام (ره) مى ‏فرماید: بدان که انسان چون ولیده (تولدش) همین عالم طبیعت است و مادر او همین دنیا است و اولاد این آب و خاک است، حب این دنیا در قلبش از اول نشو و نما مغروس (کاشته شده) است و هرچه بزرگ‏تر شود، این محبت در دل او نمو مى‏کند و به واسطه این قواى شهویه و آلات التذاذیه که براى حفظ شخص و نوع خداوند به او مرحمت فرموده، محبت او روزافرزون شود و دل بستگى او رو به ازدیاد گذارد.
او درباره تأثیر لذت دنیوى در قلب و مفاسد آن می‏فرماید:بدان که نفس در هر حظى (بهره‏اى) که از عالم مى‏ برد، در قلب اثرى از آن واقع مى‏ شد که آن تأثر از ملک و طبیعت است و سبب تعلق است.
و تعلق به دنیا و التذاذات هر چه بیشتر باشد، قلب از آن بیشتر تأثیر پیدا مى‏کند و تعلق بیشتر مى‏ گردد تا آن که تمام وجهه (توجه) قلب به دنیا و زخارف آن گردد و این منشأ مفاسد بسیارى است. تمام خطاهاى انسان و گرفتارى و معاصى و سیئات براى همین محبت و علاقه است... و از مفاسد حب دنیا و تعلق به آن این است که انسان را از مردن، خائف (ترسان) کند واز مفاسد بزرگ حب دنیا آن است که انسان را از ریاضات شرعی وعبادات و مناسک باز دارد .
اکنون که مفاسد این علقه و محبت رامتذکر شویم و دانستیم که انسان را این محبت (علاقه به دنیا) به هلاکت دچار میکند و ایمان انسان را از دست او مى‏ گیرد و دنیا و آخرت انسان را در هم و آشفته میکند، دامن همت به کمر زنیم و هر قدر که می توانیم ، بستگى دل را از این دنیا کم کنیم و ریشه محبت را سست نموده و این زندگى چند روزه را ناچیز شمرده واین نعمت‏هاى مشوب به نقمت و رنج و الم را حقیر دانسته و از خداى توفیق بخواهیم که ما را کمک کند و از این رنج و محنت خلاصى داده و دل تو را مأنوس به دار کرامت خود کند.و ما عنداللَّه خیر و أبقى.