یادداشت های روزانه (71)

هر جلوه ای را که می بینیم خلقی جدید است

از مسائل اساسی در نزد عارفان حقیقت بین عدم تکرار در تجلیات الهی است و هر جنبه وجودی که در مرای و منظر ماست و هر جلوه ای را که می بینیم خلقی جدید است و تجلی خلق قبلی فناء پیدا کرده وجلوه دیگری نمایان است . موجودات در دو زمان یکی نیستند بلکه دائم در لباس جدیدند . فیض الهی دائم و ثابت است اما مستفیض دائم در حال زوال است
والفیض منه دائم متصل والمستفیض داثر و زائل
عالمی که با آن مواجهیم و ناظر آن هستیم به تمامه دم به دم از عالم غیب به شهود می رسد و ظاهر می شود و بلافاصله از ظهور غایب می شود و آن غایب قبلی دوباره جلوه گر نمی شود بلکه غیبی جدید ظهوری جدید پیدا می کند  .
اگر بخواهم مثالی از عالم محسوسات بزنیم از جریان برق موجود در لامپ باید بگوییم که جریان برق قبلی که از طریق نمایش نورانی خود از لامپ جلوه گر بود حذف شده و آن به آن جریان برق جدید جایگزین می شود و حاصل آن سبب نورانی شدن لامپ میگردد. اتصال نور به نورقبلی باعث می شود که ما تصور کنیم همان نور قبلی است و این نور جدید برای مانمایانگر نور قبلی است در صورتی است که این نور قبلی نیست بلکه نور جدید ، جایگزین نور قبلی است .
عرفای شامخ و حکمای متاله می گویند همه هستی و همه ذرات آن چه از نوع اعراض یا جواهر و چه از نوع مفارقات یا مقارنات ، لحظه به لحظه در حال تبدیل به نو شدن هستند و خلقت جدید را دریافت می کنند .
از آن جانب بود ایجاد و تکمیل
وز این جانب بود هر لحظه تبدیل
به تعبیر مولانا در دفتر اول مثنوی :
هر نفس نو می شود دنیا و ما
غافلیم از نو شدن اندر بقا
هر زمان نو صورتی و نو جمال
تا زنو دیدن فرو میرد ملال
عمر همچون جوی نو نو می رسد
مستمری می رساند در جسد

یا در اشعار دیگر می بینیم :

که دائم خلق در خلق جدید است
که از هر حبه صد حب حصید است
زبس تجدید امثالش سریع  است
ندانی هر دمت شکل بدیع است
(دفتر دل : علامه حسن زاده آملى)

از نکات دیگر این است که اسماء الهی آن به آن در حال جلوه گری هستند پس مظاهر اسماء هم دم بدم درحال تجدد احوالند
هردم از این باغ بری میرسد
تازه تر از تازه تری می رسد

شیخ اکبر، محی الدین عربی ، پدر عرفان اسلامی و قیصری شارح فصوص او در در فص شیثی و شعیبی به این مسئله اساسی عرفان پرداخته اند .
مثلا در فص شیثی می فرمایند : : " ان الحق لا یتجلی بصورت مرتین کما قال تعالی : بل هم فی لبس و خلق جدید .... و فیضه دائم لا ینقطع فالمستفیض سواء کان عقولا و نفوسا" مجرده او اشیاء زمانیه یحصل لهم فی کل آن وجود مثل الوجود الاول و لا تکرار"
یعنی اگر به شی ای از اشیاء هستی نظر می نمایی و جلوه حق را می بینی این جلوه گری در نگاه بعدی تو همان صورت قبلی جلوه حق نیست چون تجلی حق به یک صورت دو مرتبه نیست همانگونه که خداوند در سوره (ق) آیه 15 فرموده است " لباسی جدید و خلقی جدید است .
فیض الهی دائم و لا ینقطع است و هر آن وجودی جدید بر قامت هستی همانند لباسی نو پو شانده می شود
« کلما رزقوا منها من ثمره رزقا" قالو هذا الذی رزقتا من قبل و اتو به متشابها» (بقره : 25)
یا درجای دیگر می خوانیم : « یسئله من فی السموات والارض کل یوم هو فی شان» (رحمن : 29) دائم به صورت متوالی از این طرف تقاضا است و از آن طرف ارسال و افاضه.

از یادداشت های روزانه،  سپتامبر ۲۰۱۰