شیرینی پزی

قطاب، سوهان، باقلوا، باسلوق، زولبیا، گوش فیل، بامیه


قطاب عسلی (بالا با‌تماز)

شیرینی سنتی شهر خلخال 

مواد لازم جهت خمیر شیرینی:

زرده تخم مرغ 3عدد

ماست 150 گرم

آرد سفید الک شده 250 گرم

روغن 150 گرم

بیکینگ‌پودر 5/1 قاشق مرباخوی سرصاف

مواد لازم جهت مغز قطاب:

مغز گردوی پودر شده 150 گرم

پودر شکر 150 گرم

عسل 2 قاشق غذاخوری

گلاب نیم استکان

هل آسیاب شده 1قاشق غذاخوری

پودر دارچین 1قاشق غذاخوری

پودر میخک 1قاشق چای‌خوری

عسل 500 گرم جهت غلطاندن قطاب‌ها

طرز تهیه:

- ابتدا تمام مواد خمیر (زرده تخم مرغ، ماست، روغن و بیکینگ‌پودر) به جز آرد را با هم خوب مخلوط می‌کنیم. سپس آرد الک شده را آهسته آهسته به مخلوط اضافه می‌کنیم تا زمانی که خمیر یکدست شود و به دست نچسبد.

- خمیر را با وردنه پهن می‌کنیم (به ضخامت حدود 3 میلیمتر) و با یک قالب گرد به قطر 7 سانتی‌متر آن را برش می‌دهیم.

- اکنون مواد لازم جهت مغز قطاب ( پودر شکر،2 قاشق غذاخوری عسل ، مغز گردوی پودر شده، گلاب، هل آسیاب شده، پودر دارچین و پودر میخک) را با هم خوب مخلوط کرده و بر روی خمیر برش خورده قرار می‌دهیم. سپس آن را از وسط تا کرده و لبه‌های خمیر را به صورت دالبر دالبر شکل می‌دهیم تا مواد کاملا درون خمیر قرار گیرد و مواد درون آن بیرون نریزد.

- اکنون سینی فر را خوب چرب کرده و شیرینی‌ها را درون آن می‌چینیم. سپس در طبقه بالای فر با حرارت 220درجه سانتی‌گراد به مدت 20 دقیقه (تا زمانی که روی شیرینی‌ها به رنگ طلایی در آید) قرار می دهیم.

- سپس 500 گرم عسل را درون ظرفی ریخته و روی شعله قرار می‌دهیم. دقت کنید عسل نباید بجوشد. سپس قطاب‌ها را درون آن به مدت 2 دقیقه  غوطه‌ور می‌نماییم تا عسل به خورد قطاب برود.

-  سپس قطاب ها را از عسل خارج کرده و در آبکش قرار می‌دهیم تا عسل اضافی آنها برود.

پس از سرد شدن برای سرو کردن آماده است.

سوهان کنجدی

مواد لازم:

- کنجد   یک ونیم پیمانه

- شکر   یک پیمانه

- عسل   سه قاشق غذاخوری

- روغن  دو قاشق غذاخوری

- زعفران حل شده در آب یک قاشق غذاخوری

روش تهیه:

- شکر، عسل و روغن را در ظرف کوچکی ریخته و روی حرارت ملایم بگذارید تا مواد کاملا حل شده و طلایی رنگ گردند.

- سپس زعفران را افزوده و در آخر کنجد را اضافه کنید و گاهی، هم بزنید تا کنجدها کمی طلایی شوند.

- سینی را چرب کره و برای امتحان، مقدار کمی از سوهان را روی سینی بریزید. اگر فورا بسته شد و زیر دندان ترد بود، سوهان آماده می باشد.

- حرارت را ملایم کنید تا حدی که سوهان فقط گرم بماند.

- سپس سوهان را با قاشق مرباخوری داخل سینی با فاصله بریزید و روی آن را با پودر پسته تزئین نمایید.

- بعد از سرد شدن، سوهان ها را از سینی جدا کرده و در ظرف دردار، دور از رطوبت و گرما نگهداری کنید.

باقلوا گل رز قزوین

مواد لازم:

- شیر    نصف پیمانه(80 گرم)

- بیکینگ پودر   یک دوم قاشق چای خوری

- نمک    یک هشتم قاشق چای خوری

- کره    3 قاشق غذاخوری

- زرده تخم مرغ  2 عدد

- آرد الک شده   225 گرم

مواد لازم برای داخل باقلوا:

- پودر پسته   2 پیمانه

- گلاب    2 قاشق غذاخوری

- پودر قند   یک پیمانه

- هل  1 قاشق چای خوری

مواد لازم برای شربت باقلوا:

- شکر   یک پیمانه(150 گرم)

- آب   نصف پیمانه(70 گرم)

- گلاب   یک چهارم پیمانه(40 گرم)

- جوهر لیمو  یک چهارم قاشق چای خوری

روش تهیه:

- بیکینگ پودر و نمک را در شیر حل کرده و با سه قاشق کره و زرده تخم مرغ خوب مخلوط کنید.

- آرد را کم کم اضافه نموده تا خمیر لطیفی به دست آید.

- خمیر را در کیسه فریزر قرار دهید و دو ساعت بگذارید بماند تا خمیر ور بیاید.

- سپس به اندازه یک گردو از خمیر برداشته و با وردنه به شکل مربع باز کنید.

- مواد داخل باقلوا را با هم مخلوط کرده و به اندازه یک قاشق از مواد مخلوط شده را روی خمیر باز شده قرار دهید و چهار گوشه خمیر را به طرف بالا جمع نموده و یک پیچ به آن بدهید و لبه های آن را برگردانید تا به شکل گل رز درآید.

- در روغن فراوان سرخ کرده، سپس در شربت بیندازید تا شیره به خورد آن برود.

- سپس روی آن پودر پسته بزیرید.

طرز تهیه شربت باقلوا:

شکر، آب، گلاب و جوهر لیمو را مخلوط کرده، روی حرارت قرار دهید تا اندکی بجوشد و کمی غلیظ شود.

تهیه باقلوا در فر:

باقلوا را می توانید در فر هم تهیه کنید. به این ترتیب که بعد از پیچیدن باقلوا، آن ها را در سینی فر قرار داده و به مدت 20 دقیقه با حرارت 300 درجه در طبقه وسط فر بپزید.

کمی که لبه نان باقلوا تغییر رنگ داد، از فر خارج نموده و روی آن پودر قند بپاشید.

باقلوا سه رنگ

مواد لازم:

 

پودر بادام یک کیلو
پودر قند  نیم کیلو
پودر پسته وپودر قند   250گرم ( 200گرم پودر پسته و 50 گرم پودر قند)
آرد سفید گندم  نیم کیلو
تخم مرغ   1 عدد
هل  2 قاشق غذاخوری
آب نیم گرم   2 قاشق غذاخوری
روغن جامد  6 قاشق غذاخوری
زعفران  نیم مثقال

روش تهیه خمیر باقلوا:

2 قاشق غذاخوری روغن را آب کرده و در ظرف مناسبی بریزید. سپس تخم مرغ  و آب  را مخلوط کرده و به میزان مورد نیاز آرد اضافه کنید تا خمیر به دست نچسبد. خمیر را 10 دقیقه استراحت دهید. سپس آن را به دو قسمت تقسیم نمایید. یک قسمت را با وردنه باز کنید. کف تابه ی مخصوص باقلوا را چرب کرده، خمیر نازک باز شده را در آن پهن کنید. قند بادام( مخلوط پودر قند و بادام) را با مقداری هل مخلوط کنید و آن را به3 قسمت تقسیم کنید.

یک قسمت آن را در تابه روی خمیر بریزید. سپس روی خمیر راصاف کرده وبا دست فشار دهید. در این مرحله پودر زعفران  را با 4 قاشق غذاخوری قند بادام(مخلوط پودر قند و بادام) مخلوط کنید. این مخلوط را درتابه بریزید، صاف کنید و کمی با گوشت کوب بکوبید تا صاف شود.قمست دوم قند بادام(مخلوط پودر قند و بادام) را روی قسمت زعفرانی ریخته، صاف کنید و کمی بکوبید( یا با قاشق محکم فشار دهید) تا روی مواد کاملاً صاف و فشرده شود. سپس قند پسته(مخلوط پودر پسته و پودر قند) و کمی هل را مخلوط نمایید و در تابه پهن کنید و روی آن را بکوبید. درمرحله ی سوم، آخرین قسمت قند بادام( مخلوط پودر قند و بادام )را پهن کنید و خوب بکوبید تا قند بادام کاملاً فشار شود.سپس 2 قاشق روغن آب کرده روی باقلوا بریزید. نیمه ی دیگر خمیر را با وردنه باز کرده و روی مواد پهن کنید. بعد از اینکه خمیر را خوب صاف کردیم ،اضافه ی خمیر دور تابه را ِبِبُرید. سپس باقلوا را به صورت لوزی برش دهید. بقیه ی روغن( 2 قاشق غذا خوری روغن آب کرده) را روی آن بریزید. تابه را در فری که از قبل با حرارت 180 درجه ی سانتی گراد گرم شده، در طبقه وسط قرار دهید. هنگامی که دور تابه رنگ انداخت، باقلوا آماده است. در این هنگام شربت باقلوا را (مواد لازم و طرز تهیه آن در زیر آمده است) در 3-2 نوبت روی باقلوا بریزید. برای تزیین باقلوا روی هر لوزی خلال پسته قرار دهید.

مواد لازم برای شربت باقلوا:

شکر  3 پیمانه
آب  1 پیمانه
گلاب  یک دوم پیمانه
جوهر لیمو  یک چهارم قاشق چای خوری

روش تهیه شربت باقلوا:

شکر، آب، گلاب و جوهر لیمو را مخلوط کرده، روی حرارت قرار می دهیم تا شکر آب شود، و شربت کمی بجوشد (شربت نباید غلیظ شود).

نکات قابل توجه:

* اگر چاقو را به روغن آغشته کنید، خمیر باقلوا به آسانی بریده می شود.

* تابه ی مخصوص باقلوا به قطر 45 سانتی متر باشد.

باسلوق

مواد لازم:

 

گردو  150 گرم
نشاسته 350 گرم
آب یک و یک دوم لیوان
گلاب  یک دوم لیوان
شکر  300 گرم
کره ی پاستوریزه  1 قاشق غذاخوری
پودر نارگیل  به مقدار لازم

 

طرزتهیه

سوزن را نخ کنید و از وسط  گردو  رد کنید تا گردوها به هم متصل شوند. نشاسته را در  آب  (سرد) حل کنید، گلاب را به آن اضافه کرده و از صافی رد کنید تا مایه یک دست شود. سپس شکر را اضافه کنید. مخلوط را روی حرارت ملایم قرار دهید و مرتب هم بزنید تا مایه غلیظ شود. (تقریباً غلظت آن به صورت خمیر نرم در آید) کره را اضافه کرده، سپس مایه باسلوق را از روی حرارت برداشته ، روی کاغذ روغنی که پودر نارگیل پاشیده اید پهن کنید.

گردو را در یک طرف خمیر قرار داده و به کمک کاغذ آن را رول کنید و دو سر آن را بهم بچسبانید و به مدت 8-7 ساعت داخل یخچال قرار دهید. پس از این مدت، باسلوق را از یخچال در آورده، و به صورت دلخواه برش دهید و سرو نمایید.

زولبیا

 

مواد لازم ( برای 4 نفر) :

 

500 گرم نشاسته
150 گرم ماست
200 گرم شکر
به میزان لازم روغن
2 تا 3 قاشق گلاب

طرز تهیه :

نشاسته را در ماست حل کرده و از صافی رد می کنیم تا صاف و بدون گلوله شود. سپس آرد را اضافه کرده و مخلوط می نماییم . مایه را یکی دو ساعت می گذاریم بماند. روغن مایع فراوان را داغ می کنیم و بعد مایه را در قیف مخصوص ریخته و به شکل خطوطی دایره وارند در روغن داغ شده می ریزیم .

در صورتیکه زولبیا خوب پف نکرد جوش شیرین را با مایه مخلوط می کنیم . به همین ترتیب زولبیا را آماده می کنیم و دو طرف آن را سرخ می کنیم و بلا فاصله در شربت زولبیا می اندازیم.

شربت زولبیا و بامیه

 

 

مواد لازم :

 

2فنجان شکر
یك فنجان آب
2 قاشق سوپخوری گلاب
یك قاشق مرباخوری زعفران حل شده
یك قاشق مربا خوری آب لیمو

طرز تهیه :

آب و شكر را روی حرارت ملایم قرار می دهیم تا بجوشد. بعد گلاب و زعفران را اضافه كرده، سپس آب لیمو را می ریزیم. پس از چند جوش، شربت آماده شده را از روی شعله بر می داریم.

گوش فیل

 

مواد لازم :
 

2 عدد تخم مرغ
نصف فنجان ماست
یك قاشق سوپخوری روغن جامد
یك قاشق چایخوری بیكینگ پودر
به مقدار كافی آرد

طرز تهیه:

در ظرف گودی ماست و تخم مرغ و بیكینگ پودر را خوب به هم می زنیم و روغن را اضافه كرده و آرد را كم كم اضافه می كنیم تا خمیر صاف و یك دستی تهیه شود. سپس آن را چند قسمت كرده و چانه می گیریم و روی خمیر را با نایلون می پوشانیم تا سطح خمیر خشك نشود و جا بیفتد.

بعد از یكی دو ساعت هر یك از خمیرها را با وردنه روی میز به قطر 2 میلی متر پهن كرده و با قالب گردی خمیر را به صورت دایره قالب می زنیم. سپس یك طرف دایره را جمع كرده و در روغن داغ سرخ می كنیم . سپس روی آنها پودر قند می پاشیم یا در صورت دلخواه در شربت زولبیا می اندازیم و در ظرف می چینیم.

نكاتی در مورد تهیه گوش فیل:

1- در صورتی كه بخواهید روی گوش فیل پودر شكر بپاشید، در این صورت قطر خمیر را كمی نازك تر كنید.

2- گوش فیل را می توانیم به شكلهای، مختلفی مانند مربع، پاپیونی و برگ هم در بیاوریم.

3- اگر روغن گوش فیل سرد باشد، خمیر پف نخواهد كرد.

4- اگر شربت رقیق باشد، گوش فیل زود نرم و بیات می شود.

بامیه

 


 

مواد لازم (برای 4 نفر) :

 

125 گرم آرد
3 عدد تخم مرغ
200 گرم شکر
4 تا 5 قاشق روغن
2 پیمانه شربت غلیظ
2 تا 3 قاشق گلاب

طرز تهیه :

آب و روغن را در ظرفی می ریزیم و روی شعله می گذاریم تا جوش بیاید. آرد را یک مرتبه داخل آبی که جوش آمده است می ریزیم و یکی دو بار آهسته به هم می زنیم تا آب کاﻤﻸ تبخیر و مایه سفت شود. ظرف را از روی شعله برمی داریم. مایه که کمی سرد شد تخم مرغ ها را دانه دانه در مایه می شکنیم و مرتب بهم می زنیم تا خمیر کاﻤﻸ نرم و لطیف شود. بعد در تابه ، مقداری روغن مایع می ریزیم و روی شعله می گذاریم تا داغ شود. مایه را داخل قیف مخصوص می ریزیم و حرارت را ملا یم می کنیم. دهانه قیف را جمع می کنیم و از مایه به هر مقدار که بخواهیم با فشار دادن کیسه قیف در روغن می ریزیم. طوری که سطح روغن پوشیده شود . گاهی بامیه ها را پشت و رو می کنیم تا دو طرف آن کمی برشته شود. بعد با کفگیر بامیه ها را از داخل روغن بیرون می آوریم و در صافی می ریزیم تا روغن آن گرفته شود. بعد بامیه های آماده شده را در شربت می ریزیم . درصورتیکه بخواهیم بامیه خرمایی رنگ شود، یکی دو قاشق شکر درآب روغن بامیه می ریزیم و بعد از جوش آمدن آرد را اضافه می کنیم .

شیرینی قطاب
 

مواد لازم:


 
نصف پیمانه ماست یا شیر پاستوریزه
1 پیمانه یا 150 گرم روغن جامد
2عدد زرده تخم مرغ
1 قاشق چای خوری پودر قند
نصف قاشق چای خوری هل کوبیده
نصف قاشق چای خوری بیکینگ پودر
به میزان لازم آرد

 

مواد داخل قطاب:


 
100 گرم پودر بادام
50 گرم پودر قند
1 قاشق مرباخوری هل

 

طرز تهیه:

روغن و پودر قند را با همزن می زنیم. سپس زرده های تخم مرغ را تک تک به آن اضافه می کنیم و بعد از اضافه کردن هر زرده تخم مرغ کمی هم می زنیم. سپس هل کوبیده و ماست را به آن افزوده و مخلوط می کنیم. بعد بیکینگ پودر و آرد را به تدریج اضافه می کنیم تا خمیر به دست نچسبد. آن گاه روی یک سطح صاف مقداری آرد پاشیده و خمیر را با وردنه پهن می کنیم. پس از آن خمیر را تا کرده و دوباره باز می کنیم، و یکی دو بار این کار را انجام می دهیم. دفعه آخر خمیر را پهن کرده و با قالب گرد، قالب می زنیم و داخل آن را از مخلوط پودر بادام، پودر قند و هل پر می کنیم. پس از آن خمیر را بسته و به صورت گرد یا نیم دایره می پیچیم. سپس در روغنی که نه خیلی داغ و نه خیلی سرد باشد، سرخ می کنیم. آن گاه در صافی می گذاریم تا روغن اضافی آن گرفته شود. سپس در پودر قند می غلتانیم ( در این مرحله قطاب نه داغ باشد نه سرد).

"سوهان عسلی"

تهیه این شیرینی آسان است. مواد لازم و طرز تهیه آن به شرح زیر است.

زمانی که مهمان دارید و یا دراعیاد خصوصاً عید نوروز ، می توانید به جای تهیه آن از شیرینی فروشی که قیمت آن هم بالاست، آنرا در منزل تهیه کنید و هنر خود را به نمایش بگذارید.

مواد لازم

150 گرم بادام
150 گرم شکر
2 قاشق سوپخوری عسل
1استکان کوچک آب
3 تا 4 قاشق سوپخوری روغن آبکرده
یک قاشق چایخوری کوچک زعفران

 

طرز تهیه:

بادام ها را به صورت خلال یا ریزتر خرد می کنیم. شکر ، عسل ، روغن و آب را در ظرف گودی ریخته ، روی آتش می گذاریم و حرارت را تند می کنیم ، مواد را مرتب هم می زنیم تا شکرآب شده و رنگ آن قهوه ای روشن شود. (البته نباید زیاد کارامل شود.) بادام آن را اضافه می کنیم و یکی دوباربه هم می زنیم سپس زعفران آب زده را داخل مایه سوهان می ریزیم وحرارت را خیلی ملایم می کنیم. زمانی که رنگ مواد به اندازه کافی قهوه ای شود بلافاصله با قاشقی کوچک مایه شیرینی را روی سینی چرب شده می ریزیم و کمی پسته خرد شده روی آن می پاشیم . بعد از سرد شدن، سوهان را با کارد از سینی جدا کرده ، در ظرف درداری چیده و استفاده می کنیم.

نکات تغذیه ای:

کل مواد این شیرینی محتوی 1200 کالری انرژی است . در صورتی که از این مواد 20 عدد سوهان تهیه کنیم، هرشیرینی دارای 60 کالری انرژی خواهد بود . این شیرینی از آنجا که محتوی بادام است برای یک فرد معمولی ، فوائد زیادی دارد اما اگر رژیم لاغری دارید، مجازید تنها یک عدد از آن را در روز میل کنید.

"باقلوا"

تهیه این شیرینی سنتی یزد، کمی مشکل است. ولی مطمئناً اگر آنرا در منزل تهیه کنید از طعم آن بیشتر لذت خواهید برد.

برای تهیه باقلوا باید خمیری مشابه خمیر نان تهیه کنید که لواش باقلوا گفته می شود و یک مایه محتوی پودر پسته که در میان باقلوا قرار می گیرد و یک شربت که برای شیرین کردن ، روی آن داده می شود.

مواد لازم برای تهیه مایه داخل باقلوا

300 گرم پودر پسته یا بادام
150 گرم پودر قند
نصف قاشق غذا خوری هل

طرزتهیه:

پودر بادام یا پسته را با پودر قند و هل خوب ، مخلوط کرده و آنرا نگه می داریم.

مواد لازم برای تهیه شربت باقلوا

نیم کیلو شکر
دولیوان آب
نصف لیوان گلاب

 

طرز تهیه:

شکررا با آب مخلوط کرده روی آتش می گذاریم. زمانی که جوش آمد و کمی غلیظ شد، گلاب را اضافه می کنیم و پس از چند جوش ، دیگر شربت را از روی اجاق برداشته ، و از صافی رد می کنیم و نگاه می داریم تا در زمان لازم از آن استفاده کنیم.

مواد لازم برای تهیه لواش باقلوا

2عدد زرده تخم مرغ
3قاشق سوپخوری روغن مایع
نصف قاشق مرباخوری بکینگ پودر
یک استکان شیر
100گرم کره
کمی نمک
کمی گلاب
به مقدار کافی آرد سفید

 

طرز تهیه لواش باقلوا و طرز تهیه شیرینی:

بیکینگ پودر و نمک را در شیر حل کرده ، روغن و زرده های تخم مرغ را مخلوط کرده ، شیر را به آن می افزائیم وخوب مخلوط می کنیم. آرد را الک کرده و کم کم به مایع موجود اضافه می کنیم تا جایی که خمیرحاصله به دست نچسبد. خمیر را در کیسه نایلونی گذاشته و می گذاریم 1الی 2ساعت بماند. سپس ازخمیر گلوله ای به اندازه یک نارنگی برداشته ، به وسیله وردنه آنرا کاملاً نازک می کنیم. جعبه ای فلزی ( یا ظرفی که قابل استفاده درفرباشد ) را انتخاب کرده و خمیر را کف آن پهن می کنیم . لواش دوم را به همین ترتیب پهن کرده و روی لایه ی اول لواش قرارمی دهیم سپس مایع میان باقلوا که محتوی بادام یا پسته است را روی 2 لایه خمیر پهن می کنیم و با دست کاملاً فشارمی دهیم سپس با دست کمی گلاب را روی لایه های مواد می پاشیم. مجدداً یک لواش دیگر را باز کرده، با وردنه خوب نازک می کنیم و روی موادمان قرار می دهیم سپس کناره های اضافی خمیرهای لواش را با کارد جدا کرده و کل مواد را به صورت لوزی یا مربع برش می دهیم. کره را داغ کرده و روی شیرینی می ریزیم . پس ازآنکه کره کاملاً جذب شیرینی شد جعبه باقلوا را درقسمت پائینی فری که قبلا با حرارت 350 درجه بمدت 20 دقیقه گرم شده قرار می دهیم و سپس10 الی 15 دقیقه ، شیرینی را در پنجره بالایی قرار می دهیم تا روی باقلوا طلایی رنگ شود. پس از خارج کردن باقلوا از فر، شربت تهیه شده را کم کم روی آن می ریزیم تا کاملاً جذب شیرینی شود. و می گذاریم شیرینی سرد شود. اکنون باقلوای شما حاضر است . در صورت تمایل مجداً کمی شربت بتدریج روی باقلواها بریزید.


منبع: سایت تبیان