|
پاسخ به سئوالات شرعی (6)
« سئوال کرده اند که در مجلسی شرکت می کنیم و شراب وجود دارد آیا مقدار کمی که
مست کننده نباشد می توانیم بخوریم تا احترام آن جلسه را حفظ کنیم؟
خوردن كم يا زياد آن فرقي نمي كند قرآن صريحاً آن را رجس و پليد و از عمل شيطان مي
داند:
«
انّما الخمر و الميسر و الأنصاب و الأزلام رجِْس مِن عمل الشيطان»
شراب و قمار و بت ها همه پليد هستند و از اعمال شيطان محسوب مي شوند .
در روايات از آن بسيار مذمت شده، حتي نشستن سر سفره اي كه در آن شراب باشد، تحريم
شده است. به قول امام صادق(ع) تمام انبيا خمر را حرام كرده اند و پيامبر(ص) فرمود:
« خمر و ايمان در يك قلب جمع نمي شود.» يعني كسي كه شراب مي نوشد، مؤمن نيست و
نور ايمان از قلب او زدوده مي شود.
از خمر به عنوان "ام الفواحش" (مادر بدي ها) و "امّ الخبائث" (ريشة پليدي ها) و
"مفتاح الشرّ" (كليد شرّ) ياد شده است. اگر كسي خمر بنوشد، تا چهل شبانه روز نماز
او قبول نيست
شرابخوار از نظر اخلاقي فاسق و گناهكار است.
ملاك در حرمت خمر آثار و مفاسدي است كه در آن نهفته است، كه يكي از آن ها مي تواند
زائل شدن عقل باشد ولي از ديگر آثار و مفاسد آن و اين كه ميزان آن چقدر است، اطلاع
كافي نداريم. مثلاً نمي دانيم آيا حرمت شراب فقط به خاطر مست كنندگي و زوال عقل
است، يا علت هاي ديگر هم دارد. اين مطلب كه هر حكم در اسلام، دليلي دارد، درست است.
اين را علماي اسلام به اين ترتيب بيان مي كنند كه در هر دستوري از اسلام، حكمت يا
حكمت هايي نهفته است. به تعبيري كه علماي فقه و اصول مي گويند: احكام تابع مصالح و
مفاسد واقعي است؛ يعني اگر اسلام چيزي را حرام كرده، چون مفسده اي داشته، حرام كرده
است؛ خواه مفسدة جسمي باشد، خواه روحي؛ خواه به زندگي فردي بستگي داشته باشد، و
خواه به زندگي اجتماعي. در هر حال ضرري در آن بوده كه حرام شده است... ولي يك مطلب
ديگر هست و آن اين كه فرض كنيم كسي پيدا شود كه برايش يقين شد اسلام كه گفته گوشت
خوك حرام است، فقط به خاطر ميكروبي است كه امروز كشف شده است؛ پس حالا ديگر گوشت
خوك حلال است، ولي ما قبول نخواهيم كرد، زيرا ممكن است براي چيزي كه حرام شده است،
ده ها خطر وجود داشته باشد و امروز علم يكي از آن ها را كشف كرده و بقيه هنوز مانده
باشد. علم، پني سيلين را كشف و آثارش را بيان مي كند و تمام مردم به آن روي مي
آورند. بعد از چند سال متوجه مي شوند ضررهايي هم دارد و لااقل براي همة مريض ها
تجويز نمي كنند. علم، گوشه اي را كشف مي كند و گوشة ديگر پنهان مي ماند. حالا براي
مجتهد چگونه يقين پيدا شود علت اين كه اسلام گفته گوشت خوك حرام است، منحصر به
ميكروبي است كه علم كشف كرده است؟!
بعضي از افراد در قديم مي گفتند:
« علت حرمت شراب زايل كردن عقل است، ولي ما طبيعتي داريم كه در ما شراب ايجاد
مستي نمي كند؛ پس شراب بر ما حلال و بر ديگران حرام است! » اين جور نيست. اوّلاً
ممكن است ده ها دليل براي حرمت شراب وجود داشته باشد كه هنوز به آن ها نرسيده ايم.
ثانياً يك شيء حرام ولو اين كه يك ذره اش آن خاصيت را نداشته باشد، ولي بايد آن را
به طور كامل حرام كرد كه مردم اصلاً به سوي آن نروند.
تازه خيلي از چيزها است كه انسان خيال مي كند آن اثر را در او ندارد، ولي در واقع
همان اثر را مي گذارد، ولي خودش متوجه نمي شود. شايد اندك اندك اثر نامطلوب خود را
بگذارد. تازه كسي كه عقلش ضايع شود، از كجا مي تواند بفهمد؟! اگر از او سؤال كنيم
كه آيا سالم هستي، مي گويد: بله! اگر هم منحصر در زوال عقل بود (كه چنين نيست)
معيار و ميزان شخصي هم ندارد
حلال محمد(صلي الله عليه و آله و سلّم) حلال تا قيامت و حرام، حرام است تا آخرت. »
مارس ۲۰۰۹
|
